साढे ४ महिनामा बैंकहरुले लिए २४ खर्ब बढी स्थायी तरलता सुविधा
वाणिज्य बैंकहरुले साढे ४ महिनामा २४ खर्ब १० अर्ब १२ करोड ३४ लाख रुपैयाँ स्थायी तरलता (एसएलएफ) सुविधा लिएका छन् ।राष्ट्र बैंककाअनुसार बैंकहरुले साउन १ देखि कात्तिक १८ गते उक्त रकम अल्पकालीन सापटी लिएका हुन् । बैंकिङ प्रणालीमा लगानीयोग्य रकम (तरलता) अभाव हुँदा बैंकहरुले राष्ट्र बैंकबाट यस्तो सुविधा लिने गरेका छन् ।
१ हजार ३९० वटा कारोबारबाट बैंकहरुले उक्त रकम एसएलएफ सुविधाबापत लिएको केन्द्रीय बैंकले जनाएको छ । कात्तिक ६ गते बैंकहरुले ८७ अर्ब ४६ करोड ३९ लाख रुपैयाँ एसएलएफ सुविधा लिएका थिए । साउन १ यता बैंकहरुले सबैभन्दा बढी यो सुविधा लिएको कात्तिक ६ गते हो । यस्तै कात्तिक १४ गते ७५ करोड १६ लाख ७४ हजार रुपैयाँ सुविधा लिएका थिए ।
यस्तै असोज १४ गते ७१ अर्ब ४ करोड ७० लाख रुपैयाँ यो सुविधा लिएका छन् भने भदौ १२ गते ६४ अर्ब ४९ करोड ७५ लाख रुपैयाँ बैंकहरुले सुविधा लिएका थिए । यस्तै साउन २ गते ६१ अर्ब ७४ करोड, भदौ १८ गते ५० अर्ब ४० करोड भदौ २३ गते ५२ अर्ब ७६ करोड १५ लाख रुपैयाँ यस्तो सुविधा लिएका थिए ।
तरलता सुविधासम्बन्धी नयाँ कार्यविधिः यस्ता छन् नयाँ व्यवस्था
नेपाल राष्ट्र बैंकले तरलता सुविधासम्बन्धी नयाँ कार्यविधि मस्यौदा सार्वजनिक गरेको छ । बैंक तथा वित्तीय संस्थाहरूले लिन पाउने दैनिक तरलता सुविधाको नयाँ कार्यविधि तयार गरेको हो ।
कार्यविधीको मस्यौदा राष्ट्र बैंकले सोमबार सार्वजनिक गरेको छ । जसमा राष्ट्र बैंकले सुझाव समेत माग गरेको छ । उक्त मस्यौदा अनुसार राष्ट्र बैंकले दैनिक तरलता सुविधामा केही व्यवस्था थप गरेको छ। जस अनुसार बैंक तथा वित्तीय संस्थाहरुलाई सहज हुने भएको छ । आवश्यकताअनुसार दैनिक तरलता सुविधा दिने विषय मस्यौदामा राखिएको छ ।
मस्यौदा अनुसार बैंकबाट सञ्चालित आरटीजीएस प्रणालीमा सहभागी संस्थाले दैनिक तरतलता सुविधा लिन पाउने, दैनिक तरलता सुविधा उपयोग गर्नका लागि सम्बन्धित संस्थाले राष्ट्र बैंकको मौद्रिक व्यवस्थापन विभागसँग दैनिक तरलता सुविधासम्बन्धी सम्झौता गर्नुपर्ने, दैनिक तरतलता सुविधा रकम सीमालाई बैंकको धितो व्यवस्थापन खातामा जम्मा गर्नुपर्ने प्रयोजनका लागि धितो व्यवस्थापन खाता खोल्न निवेदन गर्नुपर्ने जस्ता विषयहरु राखिएको छ ।
मस्यौदामा धितो सुरक्षण शर्त र सीमा सम्बन्धी व्यवस्थाहरु पनि तोकिएको छ । जसमा दैनिक तरलता सुविधा उपयोग गर्नका लागि धितोको ९० प्रतिशत उपलब्ध गराइने विषय राखिएको छ । राष्ट्र बैंकले सुरक्षणपत्र धितो राखेका आधारमा दैनिक तरलता सुविधा दिने गरेको छ। हालसम्म बैंक तथा वित्तीय संस्थाहरूले वैधानिक तरलता अनुपात (एसएलआर) बाट अनिवार्य नगद मौज्दात (सीआरआर) घटाएपछि कायम हुने रकमको २५ प्रतिशतसम्म दैनिक तरलता सुविधा पाउने व्यवस्था थियो। यसलाई नयाँ मस्यौदाले संशोधन गरेको हो ।